جنگ قدرت در شورای مصالحه؛ جرگه یا دوحه؟
از همان آغاز که ارگ ریاست جمهوری وارد موج تنشهای بیپیشینه و رو به افزایش با امریکا بر سر صلح شد، مشخص بود که پیشرفت این روند، با دشواریها و موانع سنگینی روبهرو است.
در ادامه این تنشها بهویژه پس از اظهارات بحثبرانگیز مشاور امنیت ملی اشرفغنی علیه زلمی خلیلزاد که با اتهامهای سنگین و براندازانه در برابر نماینده ویژه وزارت امور خارجه امریکا برای صلح افغانستان همراه بود و طبق انتظار، بلافاصله واکنشهای خشمگینانه بسیار گسترده واشنگتن را برانگیخت، خلیلزاد به نحو ملموسی به یارگیری از میان مخالفان و منتقدان سیاسی اشرفغنی اقدام کرد تا کژتابیهای ارگ قدرت را با فشارهای سنگین مخالفان سیاسیاش، تعدیل و مهار کند؛ اقدامی که به نظر میرسد اینبار با تشکیل شورای پر از تناقض و عمیقا پارادوکسیکال مصالحه، وارد مرحله تازهای شده و به ظهور موج جدیدی از جنگ قدرت، منجر گردیدهاست.
در ادامه همین تحولات، نشست هیأت افغانستان با گروه طالبان که قرار بود در ۱۴ و ۱۵ اپریل در دوحه برگزار شود، برای پنچ روز به تاخیر افتادهاست.
سران حکومت و چهرههای سیاسی که از اعضای شورای رهبری مصالحه اند، در دومین نشست این شورا تصمیم گرفتهاند که مذاکرات “بینالافغانی” قطر به تاریخ ١٩ ماه اپریل برگزار شود.
قرار بود اعضای این هیات روز چهارشنبه اعلام شود؛ اما مسؤولان اعلام کردهاند که اعلام نام اعضای این هیأت هفته آینده صورت خواهد گرفت.
در اعلامیه شورای رهبری مصالحه آمدهاست که کمیتههای کاری این شورا “در حال تکمیلکردن اعضای شورای رهبری مصالحه، تعیین هیات گفتگوکننده حکومت برای مذاکرات بینالافغانی و تعیین هیات مذاکرهکننده رسمی دولت اند.”
به گفته این شورا قرار است کار این کمیتهها روز شنبه پایان یابد و اعضای شورای رهبری مصالحه در این مورد تصمیم نهایی را بگیرند.
با این حال، این فقط خبری است که به رسانهها درز کردهاست؛ خبرهای غیررسمی اما حاکی از آن است که جنگ شدید قدرت در زیر پوست شورای مصالحه جریان دارد و تقابل نیروهای مخالف و منتقد ارگ ریاست جمهوری و شخص اشرفغنی با او، ابعاد تازه و پیچیدهای پیدا کردهاست.
بربنیاد برخی ادعاها محور اصلی تنش و اختلاف، زمان برگزاری جرگه مشورتی صلح و نشست بینالافغانی قطر است. ارگ ریاست جمهوری، مصرانه پافشاری میکند که نشست دوحه تا زمانی به تعویق بیافتد که جرگه مشورتی صلح برگزار شود و نتایج مورد انتظار حکومت از آن، بهدست آید.
ظاهرا حکومت برای برگزاری جرگه مشورتی صلح، برنامههای پیچیدهای دارد؛ برنامههایی که در صورت تحقق، ممکن است مسیر تحولات آتی در حوزه صلح و انتخابات را به نفع ارگ ریاست جمهوری و آقای غنی، تغییر دهد.
مخالفان سیاسی حکومت اما معتقد اند که جرگه مشورتی صلح که عمدتا همایشی حکومتی و در خدمت اهداف سیاسی ارگ و برنامههای شخصی و تبلیغاتی آقای غنی است، مانع از برگزاری نشست دوحه در زمان مقرر نشود.
از جانب دیگر، زلمی خلیلزاد؛ نماینده ویژه امریکا برای صلح افغانستان هم خواهان تسریع در برگزاری نشست قطر است. او ظاهرا برای رسیدن به این هدف، از گروهها و شخصیتهای سیاسی مخالف آقای غنی و ارگ ریاست جمهوری به مثابه اهرم فشار بهره میگیرد و همین امر نیز موجب بروز بنبست و تنش شدید در شورای رهبری مصالحه شدهاست.
ابعاد این تنشها اگر بهسرعت مهار و مدیریت نشود، فراگیر خواهد شد؛ بهگونهای که ممکن است به فروپاشی شورای رهبری مصالحه منتهی شده و جریانها و شخصیتهای سیاسی بیرون دولت، خود رأسا و بدون همراهی و رهبری حکومت، راهی دوحه شوند؛ تحولی که اگر رخ دهد هم حلقه انزوای ارگ را تنگتر خواهد کرد و هم به اثرگذاری سازماندهیشده جرگه مشورتی صلح برای برنامههای مورد نظر ارگ، بهشدت لطمه خواهد زد.