آیا واقعا ذهن ریاضی پسرها از دخترها بیشتر است؟
پژوهشگران میگوید تصویربرداری از مغز کودکان کم سن نشان میدهد که پسرها و دخترها از سازوکارها و شبکههای مشابهی در مغزشان برای حل مسائل ریاضی استفاده میکنند.
به نقل از سیانان، بررسیهای پیشین متعددی این باور نادرست را که پسرها بهطور ذاتی نسبت به دخترها توان ریاضی بیشتری دارند، رد کردهاند، اما این بررسیها عمدتاً بر اساس نمرههای امتحانی بودهاند. این بررسی جدید که در ژورنال Science of Learning منتشر شده است، نشان میدهد، بر اساس اسکنهای مغزی است.
جسیکا کانتلون، استاد علوم اعصاب رشدی در دانشگاه کارنگی ملون و سرپرست این بررسی میگوید: «ما رفتار دختران و پسران کمسن را در آزمونهای ریاضی بررسی کردیم و مشاهده کردیم که کارکردشان ازلحاظ آماری مشابه و غیرقابلتمایز است. کودکان چه پسر و چه دختر با سرعت مشابهی در دوران ابتدایی کودکی تواناییهای مشابه ریاضی کسب کردند.»
«اما پرسشی که مطرح بود این بود که در این دوران در مغز آنها چه میگذرد؟ آیا سازوکار عصبی مشابهی در دخترها و پسرها وجود دارد که این رفتار مشابه را ایجاد میکند؟»
کانتلون و همکارانش برای پاسخ به این پرسش ۱۰۴ کودک در سنین ۳ تا ۱۰ انجام آزمونهای شناختی واداشتند و ویدئوهای آنها را در هنگامیکه درون یک دستگاه اسکنکننده امآرآی در حال خواندن درسهای ریاضی بودند، تماشا کردند. این بررسی برای نخستین بار از تصویربرداری مغزی برای ارزیابی تفاوتهای زیستشناختی میان دختران و پسران در استعداد ریاضی استفاده کرده است.
این پژوهشگران با استفاده از ام آر آی، نقاطی از مغز را بهطور قوی به درسهای ریاضی پاسخ میدهند، با نقاطی از مغز که به درسهای غیر ریاضی مثلاً خواندن الفبا واکنش نشان میدهند، مقایسه کردند. آنها با این کار توانستند شبکههای عصبی دخیل در حل مسائل ریاضی را با نگاه کردن به نقاط مغزی که قویتر فعالیت میکنند، معین کنند.
سیستم های مغزی؛ ریاصیات و زبان
به گفته کانتلون، نتایج نشان داد که شبکههای عصبی کاملاً یکسانی در مغز دخترها و پسرهای کمسن در فعالیت ریاضی دخیل هستند.
هم دخترها و هم در پسرها هنگام انجام فعالیتهای ریاضی بخشی از قشر مغز به نام «شیار بینآهیانهای» فعال میشد. این بخش مغز در تخمین شماره اشیا در یک گروه، پردازش کلمات عددی و انجام جمع و تفریق دخالت دارد.
باوجوداین نتایج نمیتوان این واقعیت را نادیده گرفت که شمار دختران در رشتههای دانشگاهی «علوم، تکنولوژی، مهندسی و ریاضیات (STEM)» کمتر از پسران است.
کارشناسان میگویند این تفاوت میان دختران و پسران را نمیتوان با عامل واحدی ازجمله تفاوت زیستشناختی توضیح داد.
کانتلون معتقد است که جامعه و فرهنگ احتمالاً نقش مهمی در این زمینه دارند و باعث دور کردن دختران از ریاضیات و رشتههای STEM میشوند.
به گفته او، بررسیهای پیشین هم نشان دادهاند که خانوادهها زمان بیشتری را با پسرانشان برای بازیهای نیازمند شناخت فضایی میگذرانند و معلمان هم در کلاسهای ریاضی زمان بیشتری را صرف پسران میکنند. همچنین کودکان اغلب از انتظارات والدینشان درباره تواناییهای ریاضی که بیشتر متوجه پسران است، سرمشق میگیرند.
کانتلون میگوید: «روند معمول اجتماعی شدن میتواند تفاوتهای کوچک میان پسران و دختران در ریاضیات را آنقدر تشدید کند که به وضع کنونی ازلحاظ تفاوت رفتار ما با پسران و دختران ازلحاظ رشتههای علمی و ریاضی بینجامد. لازم است ما نسبت به منشأ این تفاوتها آگاه باشیم تا خودمان نابرابری جنسیتی در این حوزه را باعث نشویم.»