کمکهای بشردوستانه یا تامین مالی تروریزم؟
قدرتهای بزرگ به ویژه کشورهایی که طالبان را به قدرت رساندند و به آنها پول و سلاح دادند تا قدرت خود را مستحکم سازند، به طور سیستماتیک و در پوشش «کمکهای بشردوستانه» این گروه را تامین مالی میکنند تا همچنان به بقا و حیات خود ادامه دهد.
یک گزارش که برای دولت امریکا تهیه شده میگوید که گروه طالبان توانسته در نهادهای بینالمللی کمکرسانی به افغانستان «به طور موثری نفوذ کند».
نشریه فارین پالیسی که نسخهای از این گزارش را دیده میگوید که این سند که به سفارش سازمان توسعه بینالمللی دولت امریکا تهیه شده، نشان میدهد که «کمکهای بینالمللی به افغانستان به طور سازمانیافته به سوی عوامل تحت کنترل طالبان تغییر مسیر میدهند».
در این گزارش آمده که به نظر میرسد طالبان کمکهای سازمان ملل متحد را یک منبع درآمد دیگر میبیند و به همین دلیل «به دنبال آن است که این منبع را نیز تحت کنترل خود دربیاورد.»
در این گزارش، درباره توانایی سازمان ملل برای مدیریت جریان امدادرسانی به افغانستان ابراز تردید شده است.
بر اساس این گزارش سازمانهای غیردولتی مجبور شدهاند تفاهمنامههایی را با ریاست استخبارات طالبان امضا کنند تا بتوانند به فعالیت خود ادامه دهند.
اگرچه پاسخ طالبان به محتوای این گزارش، مانند همیشه، رد و انکار و نفی و نقض بوده؛ اما این گزارش یکبار دیگر تایید میکند که کمکهای به اصطلاح «بشردوستانه» یک پوشش دروغین برای کمک به طالبان است.
بربنیاد این ارزیابی، قدرتهای بزرگ به ویژه کشورهایی که طالبان را به قدرت رساندند و به آنها پول و سلاح دادند تا قدرت خود را مستحکم سازند، به طور سیستماتیک و در پوشش «کمکهای بشردوستانه» این گروه را تامین مالی میکنند تا همچنان به بقا و حیات خود ادامه دهد.
در این میان، دولت امریکا نقش محوری دارد؛ زیرا هم موجب سقوط نظام جمهوری، فروپاشی ارتش و واگذاری افغانستان به طالبان شد و هم پس از تسلط طالبان به صورت مستمر به آنها کمک مالی کرده و به ارزش میلیاردها دالر بستههای پول نقد به کابل فرستادهاست.
اینکه این پولها به نام «کمکهای بشردوستانه» اما به طور نقدی ارسال میشود، خود مسالهای بسیار بحثبرانگیز و جنجالی است و نشان میدهد که ارسالکنندگان آن نمیخواهند از مسیرهای مشروع و مدرن و شفاف انتقال پول، اقدام کنند تا هیچ ردی از مبدأ و مقصد این پولها باقی نماند و سازمانهای ناظر بر تراکنشهای مالی کشورهای جهان نتوانند ادعا کنند که امریکا مستقیما به تامین مالی تروریزم در افغانستان کمک میکند.
با این حال، گزارش تازه اداره توسعه بینالمللی ایالات متحده افشا میکند که گستره نفوذ و سوء استفاده گسترده طالبان از به اصطلاح «کمکهای بشردوستانه» جهانی بسیار فراتر از پولهای نقدی است که امریکا و سازمان ملل در اختیار آنها قرار میدهند.
بربنیاد این گزارش، طالبان سازمانهای امدادرسان را مجبور میکنند که با دستگاه جاسوسی دولت آنها قرارداد امضا کنند و این قراردادها در شرایطی برابر و در پرتو یک رژیم حقوقی قانونمند، مسئولانه، شفاف و دارای مشروعیت امضا نمیشود؛ بلکه با ارعاب و تهدید و فشار و خانهنشین کردن کارمندان زن و… بر این سازمانها تحمیل و قبولانده میشود و آنها در عمل در قبال امضای این قراردادها مجبور میشوند به طالبان باج بدهند و به محدودیتها و ممنوعیتهای آنان تمکین کنند تا اجازه کار کردن را به دست آورده و جریان امدادرسانی به میلیونها نفر از مردمی که در سایه طالبان از فقر و قحطی و بیماری و بیپناهی و بیکاری رنج میبرند کمک کنند.
به این ترتیب، درصد کمی از کمکهای بینالمللی به مردم نیازمند میرسد و بخش اعظم آن از سوی رژيم طالبان، مصادره و تاراج میشود و این همان چیزی است که امریکا به طور همهجانبه از آن خبر دارد؛ اما هیچ اقدامی برای جلوگیری از آن نمیکند، نمیخواهد شبکهها، مجاری و منابع مالی طالبان را مسدود کند و یک رژيم هوشمند از تحریمهای بینالمللی را در برابر دسترسی طالبان به پول و توقف روند تامین مالی تروریزم به اجرا بگذارد؛ بلکه بالعکس به طالبان، کمک مالی بیشتری میکند و بستههای سنگین پول نقد میفرستد.
در این میان، سازمان ملل هم به طور آگاهانه در مسیر اهداف امریکا برای کمک به طالبان، حرکت میکند، به آن گروه باج میدهد تا فعال باقی بماند و به سادگی در برابر خواستههای فراقانونی و امتیازطلبانه استخبارات طالبان، تمکین میکند.
با توجه به این واقعیتها انتظار نمیرود که امریکا علیرغم گزارش هشدارآمیز و آکنده از حقایق تلخ سازمان توسعه بینالمللی ایالات متحده، کاری برای مسدود کردن شریانهای نامشروع تامین مالی طالبان انجام دهد؛ بلکه در این زمینه، انکار یک واقعیت آشکار از سوی سخنگوی طالبان، برای امریکاییها حجتی معتبر خواهد بود و به آن اعتنا خواهد شد.