فراخوان حفاظت از شیعیان افغانستان و پاسخ جهان
فراخوان مجمع آسیایی حقوق بشر و توسعه از جامعه جهانی برای حفاظت از شیعیان و هزارههای افغانستان در برابر سیاست سرکوب سیستماتیک و حذف سازمانیافته و حتی احتمال تجدید و تکرار تجربههای فاجعهبار نسلکشی عمدی و مستقیم شیعیان توسط نیروهای طالبان یا متحدان «جهادی» آنان از سوی جهان باید به طور جد مورد توجه قرار بگیرد و اصولا یکی از اولویتهای کلیدی جهان در «تعامل» با طالبان، رسیدگی به وضعیت رقتانگیز شیعیان و هزارهها باشد.
مجمع آسیایی حقوق بشر و توسعه (FORUM-ASIA) خواستار اقدام فوری و هماهنگ بینالمللی برای حفاظت از شیعیان افغانستان شده و گفته که جامعه شیعیان و هزارههای افغانستان با تبعیض سیستماتیک، حملات هدفمند، به حاشیهرفتن، آزار و اذیت و محدودیتهای شدید طالبان روبهرو اند.
به گفته این سازمان، طالبان آزادی مذهبی شیعیان و هزارهها را ممنوع کرده، بر مراسم عزاداری آنها درماه محرم محدودیت وضع کرده، به هیأتهای عزاداری حمله و بهسوی عزاداران تیراندازی کردهاند.
این نهاد گفته که طالبان در بدخشان اعضای جامعه شیعه اسماعیلیه را مجبور کردهاند که برای دریافت کمکهای بشردوستانه تغییر مذهب دهند.
به گفته این سازمان حقوق بشری طالبان باید به تعهدات بینالمللی افغانستان برای حفظ حقوق و آزادیهای اساسی بشر پایبند باشند.
مجمع آسیایی حقوق بشر و توسعه همچنین هشدار داده که نهادهای حقوق بشری و نظارتی، زنگ خطر یک نسلکشی احتمالی را به صدا درآوردهاند.
فراخواندن طالبان به اجرای تعهدات بینالمللی افغانستان در زمینه حقوق و آزادیهای بشر بیفایده است؛ زیرا دولت طالبان، فاقد مشروعیت بینالمللی است و پس از فروپاشی نظام جمهوری هیچگونه تعهد مشترک معناداری میان کابل و سازمانهای جهانی در هیچ حوزهای وجود ندارد.
از سوی دیگر، حتی اگر طالبان، کرسیهای نمایندگی افغانستان در سازمانهای بینالمللی را نیز احراز کنند، تغییر سیاست آنان در زمینه سرکوب اقلیتهای قومی و مذهبی به ویژه هزارهها و شیعیان، انتظار بیهودهای است که هرگز محقق نخواهد شد.
بنابراین، فراخوان مجمع آسیایی حقوق بشر و توسعه از جامعه جهانی برای حفاظت از شیعیان و هزارههای افغانستان در برابر سیاست سرکوب سیستماتیک و حذف سازمانیافته و حتی احتمال تجدید و تکرار تجربههای فاجعهبار نسلکشی عمدی و مستقیم شیعیان توسط نیروهای طالبان یا متحدان «جهادی» آنان از سوی جهان باید به طور جد مورد توجه قرار بگیرد و اصولا یکی از اولویتهای کلیدی جهان در «تعامل» با طالبان، رسیدگی به وضعیت رقتانگیز شیعیان و هزارهها باشد.
محدودیتها، سرکوبها و حتی حمله و کشتار بر عزاداران شیعه در ایام محرم به وضوح نشان داد که طالبان نه ارادهای برای تغییر سیاستهای بحثبرانگیز خود دارند و نه این امر را با اصول عقیدتی به شدت متعصبانه و تنگاندیشانهشان در قبال شیعیان و هزارهها همسو و هماهنگ میدانند.
از دید بسیاری از مولویهای تندرو طالبان، باورهای مذهبی شیعیان، شرکآلود و کفرآمیز است و به همین دلیل، هنگامی که شیعیان مسلمان اسماعیلیه را در بدخشان برای دریافت کمک بار دیگر «مسلمان» میکنند، این به معنای آن است که از دید طالبان، دیگر فرقههای اسلامی به جز اهل تسنن، «مسلمان» نیستند؛ بنابراین، یا باید طرد و سرکوب شوند و یا «مسلمان» گردند!
بسیاری از کشتارهای فجیع شیعیان و هزارهها در دوره اول سیطره طالبان نیز از همین نگاه ناشی میشد. آنها شیعیان را تنها به دلیل مبارزه رزمندان هزاره با طالبان، مورد شکنجه و آزار و قتل عام و کشتار قرار نمیدادند؛ بلکه از نظر مذهبی نیز اقدامات خود را کاملا موجه میدانستند؛ کاری که امروزه، داعش هم انجام میدهد و تروریستهای آن گروه از نظر توجیهات فقهی و حلیت دینی و مشروعیت مذهبی اقدامات جنایتکارانه و مرگبار خود علیه شیعیان و هزارهها حتی در مسجد و هنگام نماز، کاملا اقناع میشوند و تصور میکنند که با این اقدام، به تکلیف خود در زمینه امر به معروف و نهی از منکر، عمل کرده و با کشتار مسلمانان شیعه در مسجد و هنگام نماز، به بهشت خواهند رفت و قربانیانش را راهی جهنم خواهند کرد.
این نگاه بسیاری از جریانهای تروریستی و تکفیری است و اصولا افراطگرایان جدید با همین رویکرد، اقدام به راهاندازی فجیعترین جنگهای مذهبی میان مسلمانان میکنند.
به این ترتیب، نسلکشی احتمالی شیعیان افغانستان، تنها یک هشدار نیست؛ بلکه فاجعهای است که در طول تاریخ معاصر کشور بارها رخ دادهاست و تکرار آن نیز با توجه به سرکوبهای شدید کنونی و محدودیتهای روزافزونی که بر آیینهای سنتی و مذهبیشان وضع میشود، هرگز دور از امکان نخواهد بود.
بنابراین، انتظار میرود که جهان به فراخوان صریح، مستند و هشدارآمیز مجمع آسیایی حقوق بشر و توسعه، به سرعت و به طور واضح، پاسخ دهد و برای حفاظت از حقوق شیعیان و هزارههای افغانستان و تضمین حیات و بقای آنان در برابر دستگاههای سرکوب و جریانهای تکفیری، اقدامات عملی مشخص و نتیجهبخشی را روی دست بگیرد.