گروه ۲۰؛ پیروزی روسیه، شکست امریکا
اگرچه برای اوکراین، بیانیه پایانی گروه ۲۰ «چیزی برای افتخار» نداشت؛ اما برای روسیه و شخص ولادیمیر پوتین و همچنین متحد مهم او شی جین پینگ؛ رییس جمهور چین که هردو در نشست دهلی شرکت نکرده بودند، یک موفقیت مهم و درخشان بود، به همان میزان که برای بایدن و شرکایش یک شکست به حساب میآمد.
نشست سران گروه ۲۰ در دهلی پایتخت هند پس از دو روز به کار خود پایان داد. بیانیه این نشست با استقبال روسیه و انتقاد اوکراین روبهرو شد.
لوئیس ایناسیو لولا دا سیلوا؛ رئیس جمهور برازیل که ریاست سال آینده گروه ۲۰ را از ماه دسامبر بر عهده میگیرد، گفت که ولادیمیر پوتین؛ رئیس جمهوری روسیه در صورت شرکت در نشست سال آینده گروه ۲۰ در ریودوژانیرو، بازداشت نخواهد شد.
سرگئی لاوروف؛ وزیر خارجه روسیه، اجلاس گروه ۲۰ دهلی را «یک نقطه عطف» خواند و گفت که هند، نقش تعیینکنندهای در اجماع اعضا بر سربندهای مربوط به اوکراین در بیانیه مشترک ایفا کرد.
رهبران گروه ۲۰ توسل به زور برای منافع ارضی را محکوم؛ اما از انتقاد مستقیم از روسیه خودداری کردند.
لاوروف گفت: «این واقعیت که کشورهای غربی به این زبان رضایت دادند، گامی در مسیر درست است.»
اوکراین اما گفت که این بیانیه «چیزی برای افتخار کردن ندارد.»
واکنشهای روسیه و اوکراین به بیانیه پایانی اجلاس سران گروه ۲۰ به وضوح نشان میدهد که برنده و بازنده این اجلاس مهم و حیاتی کدام طرفها هستند.
در حال حاضر، مسالهای بزرگتر، بغرنجتر و سرنوشتسازتر از جنگ جاری در اوکراین برای امنیت و ثبات و صلح و چشمانداز مدیریت جهان وجود ندارد. به همین دلیل، هر نشست بینالمللی به ویژه اگر به طور مشترک با حضور رهبران شرق و غرب برگزار شود، به پرونده اوکراین هم میپردازد و این امر درباره اجلاس سران کشورهای عضو گروه ۲۰ در هند نیز وجود داشت.
همانگونه که وزیر امور خارجه روسیه که رهبری هیات کشورش را در اجلاس دهلی برعهده داشت، گفت، غربیها تلاش فراوانی کردند تا بیانیه پایانی این نشست را «اوکراینی» کنند؛ اما در نهایت، این اتفاق نه تنها رخ نداد؛ بلکه حتی از تهاجم نظامی روسیه به اوکراین یا آنچه کرملین از آن به عنوان «عملیات ویژه» یاد میکند هم انتقادی صورت نگرفت و این همان چیزی بود که موجب رضایت روسیه و نارضایتی اوکراین شد.
از سوی دیگر، رهبری سال آینده گروه ۲۰ به رییس جمهوری برازیل واگذار شدهاست؛ کسی که از هماکنون قول داده که اگر ولادیمیر پوتین به ریودوژانیرو برود، دستگیر نخواهد شد. اگرچه دلیل عدم شرکت آقای پوتین در نشست سران بریکس و همینطور نشست سران گروه ۲۰، ترس او از بازداشت توسط پولیس اینترپل، اعلام نشد؛ اما ابراز اطمینان رییس جمهور برازیل، نشانهای دیگر از شکست بالقوه غرب در نشست سال آینده گروه ۲۰ هم است و به این ترتیب، امریکا و متحدانش روز به روز در برابر قدرت و نفوذ روسیه و بلوک کشورهای همپیمان آن ضعیفتر و منزویتر میشوند و در مقابل، کشورهای بیشتری به اتحاد راهبردیشان با روسیه، چین و قدرتهای نوظهور دیگر اهمیت میدهند و به تحقق کامل آن نزدیک میشوند.
در این میان، اگرچه برای اوکراین، بیانیه پایانی گروه ۲۰ «چیزی برای افتخار» نداشت؛ اما برای روسیه و شخص ولادیمیر پوتین و همچنین متحد مهم او شی جین پینگ؛ رییس جمهور چین که هردو در نشست دهلی شرکت نکرده بودند، یک موفقیت مهم و درخشان بود، به همان میزان که برای بایدن و شرکایش یک شکست به حساب میآمد.
این در حالی است که پوتین و شی در اجلاس دهلی، شرکت نکرده بودند؛ اما بایدن و دیگر رهبران غربی برای تاثیرگذاری مستقیم بر تصمیمات این نشست و اعمال نفوذ و تحمیل دیدگاه خود بر مفاد بیانیه پایانی آن، رأسا به دهلی نو رفته بودند.
تنها «دستاورد» امریکا و شرکای اروپاییاش از نشست سران گروه ۲۰ در دهلی نو، توافق بر طرح بلندپروازانه ایجاد مسیرهای ریلی و دریایی برای انتقال نفت خاورمیانه به اروپا بود؛ طرحی بسیار پرهزینه، بلندمدت و در شرایط کنونی خیالپردازانه که بیش از آنکه ریشه در رویاپردازیهای اقتصادی چند کشور ثروتمند داشته باشد، ناشی از محدودیتها و مجبوریتهای اروپا برای غلبه بر بحران انرژی است که پس از قطع شریانهای گازی روسیه، صدها میلیون نفر را در سراسر قاره سبز با سرمای سوزان و گرانی سوخت و انرژی روبهرو کرده و این امر، نرخ تورم را به شدت بالا برده، قیمتها را شدیدا افزایش داده، فشارهای اقتصادی را تشدید کرده، به اعتراضات عمومی علیه برنامههای اقتصادیهای دولتهای مستقر، منجر شده و هزینههای سنگین و فشارهای شدیدی را بر منابع مالی این کشورها تحمیل کردهاست.