انتقادات به سیستم تککرسی در انتخابات آینده افغانستان
شماری از آگاهان حوزه انتخابات وسیاست افغانستان می گویند که سیستم تک کرسی انتخابات افغانستان که قرار است از سوی رییس جمهوری افغانستان به زودی توشیح شود، برای شرایط کنونی افغانستان کارایی ندارد.
به باور آنان، به دلیل اینکه سرشماری دقیقی از جمعیت حوزه های انتخاباتی و ولسوالی ها و نیز قریه ها وجود ندارد ایجاد ۲۵۰ حوزه رای دهی تصمیمی غیر عاقلانه است.
براساس برخی گزارش ها، دولت افغانستان با تصویب سیستم تک کرسی انتخابات، پس از این انتخابات را براساس حوزه های رای دهی برگزار می کند اما مشخص نیست که این حوزه ها کدام اند.؟
سرور دانش معاون دوم ریاست جمهوری افغانستان که این پروسه را خود به مرحله نهایی رسانده، در واکنش به آن اعلام کرده است که مخالف چنین پروسه ای است و آن را به نفع مردم افغانستان نمی داند.
آقای دانش در یک اعلامیه به شکل رسمی اعتراض خود را نسبت به این تصمیم حکومت افغانستان اعلام کرده است.
همچنان داکتر امین احمدی رییس دانشگاه ابن سینا در نوشته ای گفته است که بدون سر شمارى دقيق از جمعيت مناطق گوناگون، تنظيم حوزه ها كه به موجب ماده ٨٣ قانون اساسى بر مبناى ميزان نفوس باشد، احتمال «تنظيم نادرست حوزه ها» را افزايش و در نتيجه سبب گسترش مناقشه و نزاع ميان مناطق، گروههاى اجتماعى، سياسى و قومى مى گردد.
او گفته است:« تعيين مرزهاى حوزه ها كه چگونه و از كجا عبور كند، در آرايش پايگاه رأى گروههاى سياسي و قومى بسيار تأثير گذار است. اين موضوع سبب پيدايش چيزى كه اصطلاحا “دستكارى مغرضانه در مرزهاى حوزه هاى انتخابيه” ناميده مى شود، مى گردد. پديد آمدن اين حالت، علاوه بر اينكه نمايندگى عادلانه را از ميان مى برد، دامنه اختلاف و نزاع را بيش از پيش گسترش مى دهد.»
به گفته آقای احمدی در قالب طرح کنونی نمایندگی زنان نیز براساس ماده ۸۳ قانون اساسی، ممکن نیست.
آقای احمدی همچنان گفته است که اين سيستم به سود تقويت احزاب نيست، چون هر چه وسعت حوزه انتخابيه بيشتر باشد، رقابت فردى پر هزينه و دشوار بوده و موجب تشويق رقابت در چارچوب حزبى مى گردد.
رییس دانشگاه ابن سینا درباره امتیازات این سیستم گفته است که این طرح باعث جلوگيرى از وضعيتى كه در دوره پيش در ولايت غزنى به وجود آمده است نیز می شود.
او گفته است:« امتياز دوم اين طرح اين است كه نمايندگى محلى را در سطح خوردتر تأمين مى كند و به نمايندگى مستقيم تَر مى انجامد. هم چنين در اين سيستم، شمارش آرا آسانتر شده و امكان تقلب در شمارش و درج آرا كمتر مى گردد. لكن اين مزايا در حدى نيستند كه اصول را فداى آنها كنيم. ضمنا بهترين راه براى جلوگيرى از تقلب، عمل به پيشنهادات فنى كميسيون إصلاحات انتخاباتى است.»
قاسم وفایی زاده از تحلیل گران مسایل سیاسی نیز گفته است که براساس سیستم تک کرسی، قانون اساسی کشور نیز نقض می شود.
او می گوید که تمهیدات و برنامه ریزی لازم برای تعیین حوزه های انتخاباتی صورت نگرفته و در زمان کوتاه پیش رو امکان ندارد مگر اینکه باز انتخابات به تعویق انداخته شود و تعویق انتخابات خود مشکل بزرکتر و در عین حال به تعویق انداختن یک ضرورت اساسی دموکراسی است.
دولت افغانستان درحالی تصمیم گرفته است که انتخابات را براساس سیستم تک کرسی برگزار کند که انتخابات گذشته آن، رسوا ترین انتخابات در سطح دنیا لقب گرفت که نزدیک به یک سال جنجال های آن ادامه داشت.
