بهبود رابطه غنی و ترامپ؛ چه‌چیزی تغییر کرده‌است؟
پس از آزادی سه عضو مهم شبکه حقانی به خواست امریکا، دونالد ترامپ؛ رییس جمهوری آن کشور در گفتگو با فاکس‌نیوز گفت که امریکا در حال کار روی یک توافق با طالبان است و دیده شود چه اتفاقی می‌افتد.
ارگ ریاست جمهوری نیز در اعلامیه‌ای، تماس ترامپ با غنی را تایید کرد و گفت که در پایان تماس تلفونی، ترامپ از آقای برای سفر به امریکا دعوت کرده و او نیز پذیرفته‌است؛ ادعایی که فاکس‌نیوز و شماری از افغان‌ها در صفحات اجتماعی آن را تکذیب و جعل‌کاری ارگ عنوان کردند.
بر اساس اعلامیه ارگ، ترامپ در این صحبت تلفونی گفته‌است: «برای این‌که پروسه صلح به موفقیت برسد، مدیریت و شمولیت حکومت افغانستان در آن حتمی است و از همین حالا باید آغاز شود.»
در همین حال، ترامپ، شامگاه پنج‌شنبه به‌طور سرزده وارد پایگاه هوایی بگرام شد و غنی را نیز برای دیدار در همان‌جا فراخواند؛ فراخوانی که به سرعت از سوی آقای غنی اجابت شد.
با این حساب، آیا روابط غنی و ترامپ، بهبود یافته؟ آیا قرار است بار دیگر آقای غنی با حمایت امریکا به قدرت برسد؟
مطالب مرتبط:
- ناتو و ترامپ؛ پایان یک پیمان؟
- ترامپ در رویای بازگشت؛ اولویتی که تغییر نکرد
- انتخابات افغانستان؛ گزینه امریکا کیست؟
- شش شکست بزرگ ترامپ در سیاست خارجی
عنایت‌الله حفیظ؛ کاندیدای ریاست جمهوری در تماس با خبرگزاری افق می‌گوید، در بخشی از اعلامیه سفارت امریکا در کابل آمده‌است که دولت افغانستان در گفتگوهای صلح باید نقش مرکزی داشته و مستقیما با طالبان گفتگو کند. آنچه مهم است این است که دولت افغانستان پیش از این، از جریان گفتگوهای صلح باخبر نبود.
مولانا فرید؛ آگاه روابط بین‌الملل نیز بهبود روابط ارگ و ترامپ را به‌نفع افغانستان می‌داند و می‌گوید، ما به ترمیم رابطه با امریکا و غرب، ضرورت داریم.
چه چیزی تغییر کرده‌است؟
عنایت‌الله حفیظ می‌گوید، روابط افغانستان طی چند سال اخیر با امریکا با تنش‌هایی مواجه شده‌بود، تماس تلفونی رییس جمهور ترامپ با آقای غنی و رهایی دو استاد دانشگاه امریکایی و نیز سه عضو شبکه حقانی، سبب بهبود روابط میان دو کشور شده‌است.
به گفته او، چون ایالات متحده امریکا در افغانستان بودجه داده و مصرف می‌کند، ناچار است با حکام افغانستان رابطه حسنه داشته‌باشد و حکومت افغانستان هم به‌خاطر حفظ بقا و به پا ایستادن به حمایت سیاسی، نظامی و مالی امریکا نیاز دارد.
به باور او، بهبود روابط میان ارگ و ترامپ، به‌نفع مردم افغانستان است.
مولانا فرید نیز می‌گوید، قبل از این امریکا در مورد گفتگو با طالبان کمتر نظر دولت افغانستان را می‌پذیرفت؛ اما اکنون ترامپ در صحبت‌هایش در بگرام گفت که اگر طالبان می‌خواهند توافقی داشته‌باشند، باید ابتدا آتش‌بس را بپذیرند و این شرط از سوی آقای غنی پیشنهاد شده‌بود که خود سبب بهبود روابط می‌شود.
توافق با طالبان؛ خواست مردم چیست؟
عنایت‌الله حفیظ می‌گوید، مردم افغانستان خواستار صلحی اند که به معنی قطع جنگ باشد، آوردن دو ملا و طالب، دردی را دوا نمی‌کند. پیوستن چند طالب، آن‌هم کسانی که بالای جنگ افغانستان حاکمیت نداشته‌باشند؛ باز همان آش و همان کاسه است.
به‌باور او، آنچه در پروسه صلح مهم است، اول حفظ ارزش‌هایی است که در چند سال اخیر خلق شده و دوم سنجیده شود که چقدر این‌ها بر جنگ حاکمیت دارند؛ چون در افغانستان، به همان اندازه که جنگ طالب است، جنگ استخبارات کشورهای منطقه نیز است و این‌همه مهم است.
آقای حفیظ می‌افزاید: «ما شاهد آمدن آقای حکمتیار نیز بودیم؛ ولی شاهد قطع جنگ نه! حال اگر فردا چند تا ملا و طالب هم طی یک توافق به نتیجه برسند و دولت افغانستان به آن‌ها بودجه و امتیاز در نظر بگیرد و بازهم جنگ ادامه داشته‌باشد، یا نیروهای نظامی طالبان رفته و به داعش یا گروه‌های مخالف دیگر بپیوندند، این خود جنجال دیگری است.»
چندی قبل، محب‌الله محب؛ مشاور امنیت ملی نیز گفته‌بود که ما صلحی را خواهانیم که به معنی قطع جنگ باشد.
تحقیرآمیز و مالکانه
عبداللطیف پدرام؛ نامزد ریاست جمهوری و رهبر حزب کنگره ملی افغانستان در واکنش به سفر دونالد ترامپ؛ رییس جمهوری امریکا در صفحه رسمی‌اش، حضور ترامپ را «مالکانه و تحقیر مردم افغانستان» خوانده‌است.
او در ادامه، رییس جمهور غنی را «نوکر ترامپ» خطاب کرده و گفته‌است: «ترامپ به‌عنوان صاحب این سرزمین به آن نوکر خود (اشرف‌غنی) دستور می‌داد در کجا ایستاد شود در بین سربازان امریکایی یا پشت سر ترامپ و این برخورد ترامپ «شرم بزرگ» برای غنی و دار و دسته‌اش بود و نیز شرم بزرگ بود برای آن‌هایی که هنوز از استقلال افغانستان سخن می‌گویند.»
به باور آقای پدرام، «ترامپ آگاهانه و از سر قصد کسی را که ادعای زعامت مملکت را دارد توهین کرد و به جهان نشان داد که سران حکومت افغانستان جز دلقک‌های کوچکی در برابرش نیستند.»
رسمی نبود
مولانا فرید؛ آگاه روابط بین الملل اما می‌گوید، آمدن ترامپ به بگرام سفر رسمی نبود و به‌خاطر مراسم خاص «شکرگزاری» نزد سربازان‌شان آمده‌بود که همه رؤسای جمهوری امریکا در چنین روزی این عمل را انجام می‌دهند.
به باور آقای فرید، هر گاه آمدن ترامپ براساس دعوت رسمی می‌بود و روی تمام مسایل افغانستان بحث می‌شد، آنگاه یک تعداد پروتکل‌ها نقض می‌شد؛ اما این سفر رسمی نبود و شرایط ۲۰۱۴ که اوباما به بگرام آمده‌بود و آقای کرزی آنجا نرفت، تاکنون خیلی تغییر کرده‌است.
در همین حال، امرالله صالح؛ معاون اول دسته انتخاباتی اشرف‌غنی که ۵ سال قبل هنگام ورود بارک اوباما؛ رییس جمهوری پیشین امریکا به بگرام در صفحه رسمی‌اش، از نرفتن حامد کرزی؛ رییس جمهوری پیشین کشور به بگرام ستایش کرده و گفته‌بود که آقای کرزی با نرفتن‌اش به بگرام جهت دیدار با اوباما وقار یک ملت را خوب تمثیل کرد؛ چون پذیرش رفتن به بگرام یک رفتار دور از عرف دیپلمایتک بود؛ اما در مورد حضور اشرف‌غنی در بگرام تاکنون موضع نگرفته و سکوت کرده‌است.
