ترامپ در رویای بازگشت؛ اولویتی که تغییر نکرد
روند صلح امریکا با طالبان به همان میزان که موجب نگرانی دولت مورد حمایت واشنگتن در کابل شدهبود، شاید امیدواریهای فراوانی را نیز در میان هزاران نظامی امریکایی در افغانستان و خانوادههایشان در امریکا به وجود آوردهبود؛ امید به اینکه طولانیترین جنگ تاریخ ایالات متحده بهزودی پایان مییابد و سربازان به خانه بازمیگردند.
این تصور که نظامیان و جنگجویان درگیر یک نبرد نفسگیر و طولانی، از احساس و عاطفه، تهی اند و هرگز نمیخواهند سنگرهای گرم جنگ را ترک کنند، تصوری از بنیاد باطل است. به بیان دیگر، یونیفورمهای متحدالشکل، تسلیحات سنگین، قیافههای جدی و عبوس، چهرههای درهمکشیده، انگشتهای روی ماشه و آماده شلیک و پوتینهای سنگین و خشن، تمام تصوری نیست که از یک نظامی میتوان داشت. نامههای عاشقانه، مکالمات آکنده از عاطقه و عشق، دلتنگیهای بیتسکین، اشکهای گرم غریبانه، انزوای رازآمیز یک انسان دارای روح و درک انسانی، نفرت عمیق از جنگ و گاه حتی لرزش دست و دلی برای انسانیت که نخستین قربانی جنگ است، دیگر چیزهای مهمی است که ورای این تصور قرار دارد و نیاز به درکشدن دارد.
بنابراین، شگفتانگیز نیست اگر نظامیان امریکایی با شنیدن سخنرانیهای رهبرانشان برای بازگشت آنها به خانه به وجد بیایند.
دونالد ترامپ؛ رییس جمهوری امریکا بار دیگر گفتهاست که وقت آن رسیده که نیروهای امریکایی از افغانستان به خانه برگردند.
او روز پنجشنبه، ۱۸ میزان در یک گردهمایی انتخاباتی گفت: «قرار بود که ما برای یک مدت کوتاه در افغانستان باشیم. اکنون نزدیک به ۱۹ سال میشود که در آنجا هستیم. وقت آن است که آنها (سربازان مان) به خانههای شان برگردند.»
او افزود: «قرار بود که سربازان مان در سوریه برای مدت ۳۰ روز بروند؛ اما ۱۰ سال است که آنجا حضور دارند.»
این گفتهها در حالی مطرح میشود که ترامپ در ماه سپتامبر سال جاری به دلیل کشته شدن یک سرباز امریکایی در حمله انتحاری طالبان در کابل، مذاکرات صلح با طالبان را فسخ کرد.
او پس از آن گفت که عملیات هوایی بر طالبان در افغانستان افزایش پیدا کرده است.
اگرچه مذاکرات صلح امریکا و طالبان به دستور ترامپ، متوقف شده؛ اما سخنرانی تازه رییس جمهوری امریکا نشان میدهد که بازگشت نظامیان آن کشور به خانه، هنوز در فهرست اولویتهای راهبردی ترامپ قرار دارد.
بنابراین، هزاران نظامی امریکایی درگیر جنگ طولانی و بدون برنده افغانستان، همچنان باید امیدوار باشند که روزی به خانه بازمیگردند. این امید زمانی دوچندان میشود که میزان تعهد ترامپ به وعدههای انتخاباتیاش در قبال رأیدهندگان امریکایی را مورد سنجش قرار دهیم.
بربنیاد ارزیابیها، ترامپ از معدود سیاستمدارانی است که علیرغم تحمل هزینههای سنگین و دریافت بازخوردها و واکنشهای اغلب منفی، سعی میکند به همه وعدههای بزرگ انتخاباتیاش عمل کند. پایاندادن به جنگهای طولانی امریکا در جهان، یکی از مهمترین وعدههای انتخاباتی ترامپ بود.
اگرچه شماری از ناظران معتقد اند که ترامپ برای عمل به همه وعدههای خود بهویژه در حوزه سیاست خارجی، توفیق چندانی نداشته؛ اما اگر این مهم را در قیاس با میزان تعهد سایر رهبران امریکایی در سالهای گذشته، در نظر آوریم، تصور میشود که ترامپ، چندین نمره بیشتر خواهد گرفت.
تکرار دوباره وعده بازگرداندن سربازان امریکایی به خانه از سوی ترامپ، نشان میدهد که رویای بازگشت، هنوز از اولویتهای او خارج نشده و بهرغم شکست مذاکرات صلح با طالبان، ترامپ متعهد به عملیاتیکردن این وعده است.
این خبر البته به همان میزان که برای نظامیان امریکایی مستقر در افغانستان، امیدآفرین و نویدبخش است، میتواند برای کابل که همچنان وابسته به حمایتهای نظامی امریکا میباشد، نگرانکننده باشد. در صورتی که امریکا از افغانستان خارج شود، خطر بازگشت طالبان، جدیتر از هر زمان دیگری خواهد بود.
اگر این خروج، بدون توافقی تعهدآور میان امریکا و طالبان صورت بگیرد، در آن صورت، چشمانداز بقا برای حکومت افغانستان، چندینبرابر از زمانی که امریکا و طالبان به چارچوبی برای یک توافق دست یابند، تیرهتر خواهد بود؛ زیرا در آن صورت، حکومت متحد امریکا در کابل، درست در همان شرایطی قرار خواهد گرفت که اکنون کردهای متحد امریکا در سوریه قرار دارند. در سوریه، کردها پیش از آنکه ترامپ آنها را ترک کند و نظامیان امریکایی را به خانه فرابخواند، کلیدیترین متحد واشنگتن بودند؛ اما اینک آنها بدون حمایت امریکا، طعمه توسعهطلبی ترکیه شدهاند و بدون هیچ حمایتی، قربانی اقتدارگرایی سرکوبگرانه اردوغان میگردند.
آیا روزی تجربه سوریه، درباره مأموریت نظامی امریکا در افغانستان نیز تکرار خواهد شد؟