نشست سران ناتو؛ اختلاف درونی بین اعضا وجود دارد
نشست سران و رهبران کشورهای عضو پیمان آتلانتیک شمالی سه شنبه، ۱۲ قوس، در لندن آغاز به کار میکند در حالیکه پیشاپیش گزارشهایی از اختلافات درونی سازمان منتشر شده است.
دونالد ترامپ، رییس جمهوری امریکا، در جمع بعضی از شرکتکنندگان در نشست لندن گفت که «به او [امانوئل مکرون رییس جمهوری فرانسه] نگاه میکنم و میبینم که بیش از هرکس دیگری به حفاظت ناتو نیاز دارد اما میبینم که می خواهد جدا شود؛ و از این وضعیت خیلی متعجب هستم.»
چندی پیش رییس جمهوری فرانسه با انتقاد از بعضی از تصمیمات و اظهارنظرهای آقای ترامپ در مورد ناتو، گفته بود که این سازمان نباید «صرفا به آمریکا متکی باشند.»
او با متهم کردن تلویحی دولت کنونی امریکا به کم اعتنایی به همبستگی با سایر اعضای این سازمان، بدون ذکر نام کشور خاصی، نسبت به توانایی و تمایل «همه اعضای ناتو» به عمل به تعهداتشان ابراز تردید کرده بود.
ماده ۵ منشور ناتو اعلام میدارد که از نظر اعضای این پیمان، تهاجم به یک کشور عضو به منزله حمله به تمامی کشورها و مستلزم دفاع مشترک همه آنهاست. آقای مکرون در پاسخ به این سوال که آیا معتقد است این ماده همچنان معتبر است گفت: «واقعا نمیدانم.»
ترامپ سخنان آقای مکرون را واقعا زننده توصیف کرده است.
رییس جمهوری امریکا همچنین بعضی از کشورهای اروپایی عضو ناتو را به خاطر عمل نکردن به تصمیم جمعی این سازمان برای تخصیص دست کم ۲ درصد از تولید ناخالص داخلی خود به بودجه نظامی مورد انتقاد شدید قرار داده است.
به گفته او، در این شرایط مسؤولیت اعضای برای دفاع مشترک به طور عادلانه تقسیم نشده و امریکا فشار بیشتری را تحمل کرده است. بودجه دفاعی امریکا بالای ۳ درصد تولید ناخالص داخلی این کشور است.
ترامپ و ینس استولتنبرگ دبیرکل ناتو در لندن – ترامپ نسبت به جلب موافقت اعضای ناتو به افزایش بودجه نظامی خود امیدوار است
دونالد ترامپ پیش از ترک امریکا به مقصد لندن گفته بود که انتظار دارد در جریان این اجلاس، همه کشورهای عضو «با بر دوش گرفتن بار بیشتری از هزینه دفاع جمعی موافقت کنند.»
قرار است رهبران امریکا و فرانسه بعد از ظهر امروز با هم ملاقات کنند.
پیمان آتلانتیک شمالی در سال ۱۹۴۸ با عضویت دوازده کشور اروپایی به اضافه ترکیه تشکیل شد. در حالیکه هماهنگی زمان جنگ بین کشورهای غربی و اتحاد شوروی به تدریج به خصومت بین دو طرف تبدیل میشد، این کشورها به دفاع مشترک از یکدیگر متعهد شدند.
در حال حاضر ناتو دارای ۲۹ عضو است. بسیاری از اعضای جدید سازمان کشورهای اروپایی شرقی و مرکزی هستند که تا زمان فروپاشی اتحاد شوروی عضو اتحاد شوروی یا تحت نظام های کمونیستی وابسته به شوروی بودند. جدیدترین عضو این سازمان مونته نگرو است که در گذشته بخشی از یوگوسلاوی سابق و سپس تا سال ٢٠٠۶ بخشی از صربستان بود. مونته نگروه در سال ٢٠١٧ به عضویت ناتو پذیرفته شد.
در حال حاضر، درخواستهای بوسنی و هرزگوین و مقدونیه شمالی برای عضویت در دست بررسی است. این دو کشور هم زمانی بخشی از یوگوسلانی سابق بودند.
در سال ۲۰۱۴ روسیه در جریان بحران سیاسی اوکراین، شبهجزیره کریمه را از این کشور تجزیه و به خاک خود منضم کرد. دولت روسیه در توجیه این اقدام و همچنین حمایت از جداییطلبان اوکراینی گفته است که امنیت اقلیت روس زبان در آن کشور در خطر بود و روسیه میبایست از آنها حمایت کند.
بعضی از کشورهای هم مرز روسیه به خصوص آنها که زمانی بخشی از خاک اتحاد شوروی را تشکیل میدادند دارای اقلیت های روس زبان هستند. به گفته برخی ناظران، این وضعیت میتواند برای آنها نگران کننده باشد.