نگاه نگران جهان به تروریزم در افغانستان؛ از شانگهای تا شورای امنیت
نکته مهمی که می‌تواند به همکاری‌های گسترده میان سازمان شانگهای و شورای امنیت سازمان ملل در زمینه مقابله با تروریزم در افغانستان و جلوگیری از خطر توسعه آن به کشورهای دیگر، منجر شود، ارزیابی مشترک این دو نهاد مهم امنیتی از وضعیت حاکم بر افغانستان و چشم‌انداز آینده آن برای صلح و امنیت منطقه و جهان است.
منابع رسانه‌ای از گفتگوی سازمان همکاری شانگهای و شورای امنیت سازمان ملل متحد در مورد تهدیدات تروریزم از مبدأ افغانستان خبر داده‌اند.
بربنیاد گزارش‌ها، اعضای کمیته ضد تروریزم سازمان همکاری شانگهای و گروه تحلیل و نظارت کمیته تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل در مورد فعالیت‌های تروریستی در افغانستان گفتگو کرده‌اند.
گفته می‌شود که در این دیدار درباره تهدیدات گروه‌های تروریستی از جمله القاعده و داعش رایزنی شده است.
این دیدار در تاشکند؛ پایتخت ازبکستان انجام شده و در آن پتانسیل عملیاتی گروه‌های تروریستی در افغانستان مورد بررسی قرار گرفته است.
جزئیات گفتگوهای انجام‌شده تاکنون منتشر نشده است.
هر دو سازمان بارها هشدار داده‌اند که خطر تروریزم در افغانستان و منطقه در حال افزایش است.
این دیدار شاید نخستین تلاش برای هم‌افزایی قدرت و اثرگذاری دو سازمان امنیتی منطقه و بین‌المللی درباره شناسایی و مقابله احتمالی تهدیدهای تروریستی و فعالیت‌های تروریزم در افغانستان باشد؛ اما انتظار می‌رود که آخرین آن نباشد؛ زیرا به باور کارشناسان، تروریزم در افغانستان در پی به قدرت رسیدن دوباره طالبان، بار دیگر حاشیه امنیت خود را بازیافته و روز به روز رشد می‌کند و توسعه می‌یابد.
نکته مهمی که می‌تواند به همکاری‌های گسترده میان سازمان شانگهای و شورای امنیت سازمان ملل در زمینه مقابله با تروریزم در افغانستان و جلوگیری از خطر توسعه آن به کشورهای دیگر، منجر شود، ارزیابی مشترک این دو نهاد مهم امنیتی از وضعیت حاکم بر افغانستان و چشم‌انداز آینده آن برای صلح و امنیت منطقه و جهان است.
بحران افغانستان، سال‌هاست که در دستور کار اصلی تمام نشست‌های سازمان شانگهای قرار داشته و این سازمان در مواردی حتی نشست‌های اختصاصی را در این مورد برگزار کرده است. پس از تسلط طالبان بر افغانستان، امنیت افغانستان و تاثیر آن بر ثبات و صلح در سراسر منطقه به وضوح در کانون توجه سازمان شانگهای قرار گرفت و این سازمان امنیتی منطقهای، در سطوح مختف – از سران و رهبران تا وزرای دفاع، خارجه و دبیران امنیت ملی کشورهای عضو- درباره وضعیت افغانستان، نشست‌های حضوری یا آنلاین برگزار کرد.
این نشان می‌دهد که وضعیت جاری در افغانستان از دید شانگهای، هرگز یک وضعیت عادی و نرمال نیست و اگر تدابیر و تمهیداتی برای مدیریت و مهار آن صورت نگیرد، پیامدهای فاجعه‌باری برای کل منطقه خواهد داشت.
رشد چشمگیر داعش و دیگر گروه‌های تروریستی در افغانستان، به قدرت رسیدن طالبان و تاثیر آن بر فعالیت امن و آزادانه بیش از ۲۰ گروه تروریستی متحد آن‌ها، تاسیس هزاران «مدرسه جهادی» در سراسر افغانستان به دستور مستقیم رهبر طالبان، جابه‌جایی هدفمند تروریست‌ها و خانواده‌های‌شان در مناطق شمالی و مرکزی افغانستان توسط طالبان، تلاش برای تغییر بافت جمعیتی شمال و مرکز کشور با کوچ اجباری هزاره‌ها، تاجیک‌ها و ازبک‌ها و جایگزین کردن پشتون‌ها که حتی هشدار صریح کشورهایی مانند روسیه را نیز برانگیخته بود، و مهم‌تر از همه این‌ها تردید درباره اهداف پنهانی و پروژه‌های پشت پرده امریکا برای امنیت افغانستان و آسیای مرکزی و حتی روسیه و چین با مشارکت طالبان از موارد مهمی هستند که نگرانی‌های مستمر سازمان شانگهای درباره افغانستان را برمی‌انگیزند.
از سوی دیگر، گروه تحلیل و نظارت کمیته تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز پیش از این، گزارشهایی درباره رشد تروریزم، مواد مخدر و فعالیت‌های بی‌ثبات‌کننده دیگر در افغانستان پس از تسلط دوباره طالبان، منتشر کرده‌است؛ گزارشهایی که بیش از هر چیز دیگری به هر دو سازمان امنیتی منطقهای و بین‌المللی، امکان می‌دهد تا در حوزه نگرانی‌های مشترک ناشی از رشد تروریزم در افغانستان و پیامدهای آن برای صلح و ثبات در منطقه و جهان، همکاری کنند.
با توجه به این امر، انتظار می‌رود که در آینده، نشست‌ها، رایزنی‌ها و ارتباطات مشابه میان دو نهاد ذکرشده، افزایش پیدا کند و این امر در نهایت به اتخاذ تدابیر، تصامیم و تمهیداتی برای مهار ناامنی، متوقف‌کردن رشد تروریزم و بهبود ضریب امنیت افغانستان، منطقه و جهان منجر شود.
