ناظران: تعویق انتخابات، خواست استخبارات خارجی است

طی روزهای اخیر، شماری چهره‌های مطرح سیاسی و اعضای برخی احزاب، خواستار از سرگیری تلاش‌های صلح و تعویق انتخابات شده‌اند. افرادی چون حامد کرزی، عطامحمد نور، یونس قانونی، محمد اسماعیل خان، سیدمنصور نادری، بعضی از مقامات پیشین حکومت و شماری از فعالان سیاسی چهره‌هایی‌اند که برگزاری انتخابات ریاست ‌جمهوری را بحران‌آفرین می‌دانند و می‌گویند که هنوز هیچ‌گونه اقدامی در زمینه شفافیت انتخابات صورت نگرفته‌است.

این چهره‌ها همچنین بر از سرگیری تلاش‌های صلح در کشور تأکید دارند و می‌گویند که صلح در اولویت آجندای ملی قرار دارد. آن‌ها می‌افزایند که در نبود صلح و امنیت برگزاری انتخابات شفاف امکان‌پذیر نیست، از این‌رو نیاز است گام‌های عملی برای روند صلح برداشته شود و همه چهره‌های سیاسی، احزاب ملی و جهادی، نهادهای جامعه مدنی و شهروندان کشور مشترک و هماهنگ در این زمینه کار کنند. 

اما آگاهان سیاسی می‌گویند که تعلیق انتخابات در شرایط کنونی، هیچ مشکلی را حل نمی‌کند. 

اسدالله ندیم؛ آگاه مسایل سیاسی به خبرگزاری افق می‌گوید، در حال حاضر اصلا زمینه تعویق انتخابات در کشور وجود ندارد. به عقیده او، کدام مشکل جدی هم نیست که شرط آن تعویق انتخابات باشد. آقای ندیم می‌افزاید که اگر انتخابات بر اساس همان طرزالعملی که ساخته شده، برگزار شود، زمینه تقلب انتخاباتی نیز صفر است.

این آگاه مسایل سیاسی همچنین می‌گوید که گفتگوهای صلح را امریکا متوقف ساخته و از سرگیری آن هم بستگی به تصمیم آن کشور دارد. 

به گفته آقای ندیم، گروه طالبان هم شرط خاصی را برای تعویق انتخابات نگذاشته‌اند که در صورت تعویق انتخابات، این گروه مثلا آتش‌بس دایمی را در کشور رعایت کند. این‌گونه، هیچ منطقی برای تعلیق انتخابات از نظر این آگاه سیاسی، وجود ندارد.

منافع شخصی و استخبارات خارجی 

اسدالله ندیم همچنین طرح تعویق انتخابات از سوی برخی از چهر‌های سیاسی را تلاش آنان برای امیال شخصی می‌خواند. به گفته او، این افراد، هیچ‌گاه به منافع مردم و کشور نیاندیشده‌اند؛ بلکه تنها در پی مقاصد شخصی خودشان‌ بوده‌اند. 

آقای ندیم می‌گوید که طرح تعویق انتخابات، حرف و خواسته کشورها و استخباراتی ‌است که این چهره‌های سیاسی به آن‌ها وابسته هستند. او می‌افزاید که طرح تعویق انتخابات بدون شک طرح استخبارات کشورهایی است که این افراد از آن‌ها نمایندگی می‌کنند در غیر آن، تعویق انتخابات در شرایط کنونی هیچ منطقی ندارد. 

به عقیده او، تلاش‌های صلح هم بدون حکومت امکان‌پذیر نیست. او می‌گوید، دولت حتی اگر کارآمد هم نباشد، قسمتی از تصمیم‌ها در مورد صلح به آن برمی‌گردد. 

انتخابات و خطر جنگ داخلی

برخی از آگاهان سیاسی اما برگزاری انتخابات را بحران‌آفرین می‌خوانند. احمد سعیدی؛ کارشناس مسایل سیاسی به خبرگزاری افق می‌گوید، انتخابات ریاست ‌جمهوری با توجه به مشکلاتی که در این زمینه وجود دارد، کشور را به سمت صلح و امنیت نمی‌برد. 

این آگاه سیاسی می‌گوید، وقتی تعدادی از چهره‌های مطرح خواهان برگزاری انتخابات نیستند و مردم هم از این روند راضی به نظر نمی‌رسند، طبیعی است که انتخابات نتیجه خوبی را در پی ندارد. 

آقای سعیدی همچنین می‌گوید، بعد از برگزاری انتخابات، نامزدان دیگر نتیجه انتخابات را نمی‌پذیرند که این وضعیت کشمکش‌های داخلی را به‌وجود می‌آورد و در صورت عدم مداخله خارجی‌ها خطر یک جنگ داخلی وجود دارد. 

احمد شاهین؛ دیگر آگاه مسایل سیاسی نیز می‌گوید زمینه‌ها برای برگزاری انتخابات شفاف در کشور وجود ندارد، به همین دلیل نیاز است به‌جای برگزاری انتخابات به تلاش‌های صلح توجه شود. 

او می‌گوید که انتخابات پیش‌رو نه تنها برای عبور از بحران و مشکلات در کشور نیست؛ بلکه تلاشی است که از سوی قدرتمندان برای ابقا و مشروعیت‌بخشی به قدرت خودشان‌ صورت می‌گیرد. 

به گفته آقای شاهین، در این صورت نه‌تنها مشکلات را حل نمی‌کند؛ بلکه مشکلات و بحران در  کشور را تشدید می‌کند.

خوش‌بینی‌‌های اندک

نهادهای ناظر بر روند انتخابات اما می‌گویند، کمیسیون انتخابات هنوز آن آمادگی‌ را که برای یک انتخابات شفاف و فراگیر نیاز است، ندارد. صغرا سعادت؛ سخنگوی بنیاد انتخابات شفاف افغانستان (تیفا) به خبرگزاری افق می‌گوید، عمده‌ترین مشکل، سرور عمومی است که هنوز به شکل درست فعال نشده‌است. 

خانم سعادت می‌گوید، هرگاه مشکلات سرور عمومی رفع نشود، استفاده از دستگاه بیومتریک چندان کارساز نیست و نمی‌تواند شفافیت در انتخابات را تضمین کند. 

صغرا سعادت می‌گوید، انتخابات ریاست‌ جمهوری یک روند بزرگ ملی است، نیاز است برای برگزاری آن یک نهاد واحد تصمیم‌گیرنده باشد. او اختلاف میان کمیشنران کمیسیون انتخابات را یک نگرانی جدی در زمینه سلامت انتخابات می‌داند. 

خانم سعادت می‌افزاید که مشکل عمده در کمیسیون انتخابات، اختلاف میان کمیشنران این کمیسیون و رییس و اعضای دبیرخانه آن است. به گفته او، بیشتر تصمیم‌هایی که از سوی رهبری کمیسیون گرفته می‌شود، دبیرخانه کمیسیون با آن موافقت ندارد. این‌گونه به نظر خانم سعادت، امیدواری‌ها برای سلامت انتخابات کمتر می‌شود. 

با این حال، کمیسیون انتخابات تاکید می‌کند که انتخابات در زمان معین برگزار می‌شود. رییس کمیسیون انتخابات گفته‌است که این  نهاد متعهد به برگزاری انتخابات شفاف و سراسری است. 

کمیسیون انتخابات اطمینان داده که تمام آمادگی‌ها در این زمینه گرفته شده‌است.