واکنش‌ها به اعلام نتایج انتخابات؛ تقابل برنده و بازنده
پس از سه ماه انتظار، سرانجام نتایج انتخابات ریاست جمهوری قبل از ظهر روز یک‌شنبه، اول جدی اعلام شد. بربنیاد نتایج اعلام‌شده از سوی کمیسیون انتخابات، اشرف‌غنی با گرفتن ۵۰٫۶۴ درصد آرا پیشتاز است؛ اما تیم‌های رقیب این برد را نپذیرفته و اعلام نتایج ابتدایی را پر از تقلب و مبتنی بر رویکرد جانب‌دارانه کمیسیون انتخابات خوانده‌اند.
عبدالله عبدالله؛ رقیب اصلی آقای غنی با گرفتن ۳۹٫۵۲ جایگاه دوم و گلبدین حکمتیار و رحمت‌الله نبیل نیز با فاصله زیاد در رتبه‌های سوم و چهارم قرار گرفته‌اند.
قابل ذکر است که در انتخابات ریاست جمهوری پیشین نیز آقای عبدالله رقیب اصلی آقای غنی بود و در یک فرایند بحث‌برانگیز، عبدالله میدان را به اشرف‌غنی واگذار کرد و در نهایت پس از بروز تنش‌های شدید میان دو رقیب پیشتاز با پا درمیانی جان کری؛ وزیر خارجه پیشین امریکا، «حکومت وحدت ملی» به میان آمد.
با این حال، اعلام نتایج ابتدایی انتخابات ریاست جمموری، واکنش‌های گسترده ملی و بین‌المللی را در قبال داشته‌است.
در این میان هواداران آقای غنی ضمن اظهار نظر و پیام‌های تبریکی به تیم «دولت‌ساز» در شبکه‌های اجتماعی، در نقاط مختلف کشور با برگزاری اتن، پیروزی آقای غنی را جشن گرفته‌اند.
عبدالله: قبول نداریم
پس از علام نتایج ابتدایی انتخابات ریاست جمهوری، نخستین واکنش از داکتر عبدالله؛ رییس اجراییه و رهبر دسته انتخاباتی ثبات و همگرایی همگانی منتشر شد. آقای عبدالله نتایج ابتدایی ریاست جمهوری را نپذیرفت و بر ابطال ۳۰۰ هزار رای «تقلبی» تاکید کرد.
در اعلامیه این تیم آمده‌است که کمیسیون انتخابات بدون رسیدگی به خواست‌ها و اعتراضات قانونی ثبات و همگرایی و دیگر تیم‌های انتخاباتی درباره تقلب‌های گسترده، برخلاف قانون، طرزالعمل‌ها و لوایح انتخابات و قبل از بررسی بیش از ۳۰۰ هزار آرای باطل و مشکوک، نتایج را اعلام کردهاست.
آقای عبدالله به هوادارانش تعهد سپرد که از آرای پاک آنان تا آخرین رمق حیات دفاع می‌کند.
محمد محقق؛ معاون دوم ریاست اجراییه و از حامیان آقای عبدالله در انتخابات نیز در صفحه رسمی‌اش نگاشته‌است :«حوا خانم نان را حلال کرد، غنی را با جمع ۳۰۰ هزار تقلبی ۵۰ و نیم درصد (پیروز) اعلان کرد، با جداسازی رای‌های باطل در کمیسیون شکایات، به پایین ۴۰ درصد می‌رود؛ آن‌گاه تیم «ثبات و همگرایی» پیروز شده‌است.»
نتیجه سرشار از تقلب قابل قبول نیست
لطیف پدرام؛ از نامزدهای ریاست جمهوری هم در واکنش به اعلام نتایج ابتدایی، با انتشار متنی تحت عنوان «نتیجه سرشار از تقلب قابل قبول نیست» رای خود را «آگاهانه» و «بدون زور، زر و تزویر» خوانده اما تاکید کردهاست که «در کمیسیون انتخابات نه خویش و قوم داشتیم و نه یار و رفیق، نه مادرزن و خواهرزن. مطابق گزارش ناظرین ما هنگام شمارش رای در مرکز، باید در مقام چهارم می‌بودیم و معلوم است که کمیسیون دولتی به وظایف خود عمل نکرده‌است و رای ما را به‌طور سازمان‌یافته کم کردهاست. همه می‌دانند که تمامی دستگاه دولتی مزدور مخالف ماست، به شمول سران خودفروخته قومی و اشغالگرهای جهانی».
او در ادامه تأکید کرده که «قابل دقت این است که سران سه تا قوم کلان باهم متحد شدید؛ اما از عهده فاشیست‌ها برنیامدید و «دروغ» خود را بر «حق» شما مسلط کردند.»
مطالب مرتبط:
- بحران انتخاباتی و یک بازنده همیشگی
- انتخابات در بحران؛ نیروهای مسلح در خدمت امنیت یا دست‌ابزار قدرت؟
- نبیل از سفارت‌خانه‌های خارجی خواست که در انتخابات مداخله نکنند
رحمت الله نبیل؛ رهبر دسته انتخاباتی «امنیت و عدالت» نیز نتیجه ابتدایی انتخابات را کودتا علیه دموکراسی خوانده و گفته است که تیم دولت‌ساز با استفاده سوء از امکانات دولتی و مداخله آشکار در امور کمیسیون انتخابات، این روند ملی را از مدار قانونی‌اش منحرف و به طرف بحران سوق داد.
او گفته است، بی‌گمان نتیجه بر آمده از دل تقلب، به هیچ‌وجه برای ما و ملت افغانستان قابل قبول نبوده و امری‌ست بحران‌ساز..
دولت‌ساز: نتایج را بپذیرید
محمدعمر داوودزی؛ رییس ستاد انتخاباتی «دولت‌ساز» به رهبری اشرف‌غنی اما از اعلام نتایج انتخابات استقبال کرده و خواهان پذیرش نتیجه از سوی نامزدان انتخاباتی شده‌است.
در اعلامیه‌ای که در صفحه عمر داوودزی نشر شده، آمده‌است: «رییس ستاد انتخاباتی دولت‌ساز از تمام طرف‌های دخیل در انتخابات می‌خواهد که نتایج انتخابات را بپذیرند و اگر شکایتی در این زمینه دارند، با نهادهای مربوطه در میان بگذارند.»
داوودزی گفته‌است که تیم دولت‌ساز از اعلام نتایج انتخابات از سوی کمیسیون انتخابات تشکری می‌کند و امیدوار است که مراحل بعدی انتخابات نیز بدون سکتگی و مشکلات به پیش رود.
رییس ستاد انتخاباتی دولت‌ساز همچنین «پیروزی» اشرف‌غنی را تبریک گفته و افزوده‌است که اشرف‌غنی در جریان انتخابات با مسایل پروسه انتخابات با صبر و شکیبایی برخورد کردهاست.
واکنش نور: تبریک به رییس جمهور، شانس خوب برای سایر تیم‌ها
عطامحمد نور؛ والی پیشین بلخ نیز با اشاره به نتیجه ابتدایی انتخابات، به اشرف‌غنی تبریک گفته و برای سایر تیم‌ها «شانس خوب» آرزو کردهاست.
او نوشته‌است: «خوشحالیم که سرانجام کمیسیون مستقل انتخابات به جنجال دوامدار پایان بخشیده و نتایج ابتدایی انتخابات را اعلام کرد. از زحمت‌کشی و جسارت‌شان سپاسگزاریم.»
او این امر را «تمرین بزرگ دموکراسی» خوانده و گفته‌است: «براى رییس جمهور کشور و تکت انتخاباتی‌شان پیشتازى‌شان را در اعلام نتایج ابتدائی مبارکباد گفته و براى بقیه تیم‌ها شانس خوب براى آینده آرزو مى‌کنم!»
آقای نور که در انتخابات پیشین از حامیان جدی داکتر عبدالله بود، در انتخابات اخیر به مخالف سرسخت او بدل شد.
شفافیت و صداقت
کمیسیون انتخابات که در طول دوران پرتنش پس از انتخابات، همواره از سوی نامزدهای دیگر متهم به سوء مدیریت، ناتوانی در مهار بحران، فقدان اراده و استقلال و تأثیرپذیری از اعمال نفوذ ارگ می‌شد، پس از اعلام نتیجه ابتدایی، مدعی شده‌است که کارش را با شفافیت و صداقت انجام داده‌است.
حوا علم نورستانی؛ رییس این کمیسیون هنگام اعلام نتایج گفت که این نهاد کار خود را با شفافیت و صداقت انجام داده و نتایج انتخابات را با شفافیت کامل اعلام می‌کند.
تیفا: اطلاعات دقیق رأی‌دهندگان منتشر شود
بنیاد انتخابات شفاف افغانستان (تیفا) هم از کمیسیون انتخابات خواسته تا در مورد آرای جنجالی طرف‌های دخیل در روند انتخابات را قناعت دهد.
در اعلامیه تیفا همچنین از کمیسیون انتخابات خواسته شده که هرچه زودتر اطلاعات دقیق رایدهندگان را با تفکیک محلات و مراکز رأی‌دهی و لیست مراکز باز و بسته نشر کند.
بر اساس اعلامیه این نهاد ناظر انتخاباتی، کمیسیون انتخابات در جریان سه ماه گذشته هیچ نوع اطلاعات دقیقی را در رابطه به تعداد مراکز و محلات باز و بسته و تعداد رایدهندگان با تفکیک مرد و زن با نهادهای دخیل در انتخابات و رسانه‌ها شریک نکرده‌است.
در بخشی از اعلامیه نهاد تیفا از نامزدان انتخابات ریاست جمهوری نیز خواسته شده که بر اساس قانون عمل کرده و در صورتی که شکایتی داشته‌باشند، می‌توانند آن را در کمیسیون رسیدگی به شکایات انتخاباتی ثبت و از راه قانونی دادخواهی کنند.
آیا غنی ۵ سال دیگر باقی ماند؟
صدیق صدیقی؛ سخنگوی ریاست جمهوری در توییترش ضمن تبریکی به آقای غنی گفته‌است: «همانطور که قبلا در بسیاری از مراسم گفته بودید، ما پنج سال آینده برای پنج نسل بعدی کار خواهیم کرد.»
در همین حال، فرامز تمنا؛ کاندیدای ریاست جمهوری هم از نتایج ابتدایی انتخابات استقبال کردهاست.
آقای تمنا که در نتایج ابتدایی، جایگاه پنجم را به خود اختصاص داده، این مقام را برای خود «مقام اول» خوانده و گفته‌است، آرایی که به او داده شده «آرای کیفی» است که ارزش معنوی بسیار دارد.
این کاندیدا چندی پیش و قبل از اعلام نتایج انتخابات، حمایت‌اش را از آقای غنی اعلام کرده‌بود.
شیدامحمد ابدالی؛ دیگر کاندیدای ریاست جمهوری در توییترش نوشته‌است که نتایج ابتدایی ریاست جمهوری، رییس جمهور اشرف غنی را در صدر جدول اعلام کرد و در واقع باعث تسکین و یا آرامی مردم افغانستان گردید.
آقای ابدالی پیش از انتخابات، به تیم اشرف‌غنی پیوسته‌بود.
نتایج نهایی نیست
در همین حال، دفتر معاونت سازمان ملل متحد (یوناما) از اعلام نتایج ابتدایی ریاست جمهوری استقبال کرده و گفته‌است که «اکنون بازیگران ذینفع، باید تعهد خود را برای حفظ همبستگی و تکمیل روند تا مرحله نهایی نشان دهند.»
جان بس؛ سفیر امریکا در کابل نیز در صفحه توییترش نگاشته‌است که «تمام افغان‌ها باید به‌یاد داشته‌باشند که این نتایج ابتدایی است، بسیاری از مراحل دیگر پیش از تصدیق نتایج نهایی باقی مانده‌است تا این‌‌که اعتماد مردم افغانستان بالای نتایج حاصل گردد.»
حوا علم نورستانی؛ رییس کمیسیون انتخابات هم هنگام اعلام نتایج ابتدایی انتخابات گفت، تمام کاندیداهایی که در مورد اعلام نتایج شاکی اند، می‌توانند از روز دوشنبه الی ۳ روز بعد شکایات‌شان را به کمیسیون شکایات انتخاباتی درج کنند.
کمیسیون شکایات انتخاباتی نیز در یک کنفرانس خبری اظهار داشت که این نتایج ابتدایی است و هیچ‌کس نباید پیش‌داوری خودسرانه داشته‌باشد.
