عبور از بحران؛ عبدالله عقب‌نشینی می‌کند؟
کابل همچنان درگیر یک بن‌بست سیاسی پیچیده‌است. حضور دولت‌های موازی حتی اگر یکی از آن‌ها عملا هیچ فعالیت شبه دولتی هم نداشته‌باشد، در هر کشوری، وضعیت عادی را مختل می‌کند و در مسیر برخی روندهای ملی، سیاست‌های کلی نظام و خدمات عمومی برای مردم، چالش و مانع ایجاد می‌کند. این وضعیتی است که بر کابل حاکم است و تلاش‌هایی که تاکنون برای عبور از بحران سیاسی، انجام شده نیز نتوانسته بس‌بست را بشکند. با این‌همه به نظر می‌رسد که ادامه این بحران، بیش از آن‌که برای طرف‌های درگیر آن، سودمند باشد، زیان‌بار است.
از سوی دیگر، بسیاری از ناظران معتقد بودند که تجربه سال ۲۰۱۴ تکرار خواهد شد و امریکا بار دیگر با یک راه حل سیاسی مبتنی بر رضایت و توافق طرفین تنش، به بحران پایان خواهد داد. با این وجود، تلاش‌های نفسگیر مبتنی بر دیپلماسی شاتل زلمی خلیلزاد؛ فرستاده ویژه وزارت امور خارجه امریکا به سرانجام نرسید و شرکت او و اسکات مولر؛ فرمانده نیروهای ناتو و امریکایی در مراسم تحلیف اشرف‌غنی، وضعیت را حتی پیچیده‌تر هم کرد؛ زیرا عملا اصل بی‌طرفی مورد نیاز یک میانجی را نقض کرد و حتی موجب بروز شایعاتی درباره رد درخواست دیدار زلمی خلیلزاد از سوی عبدالله شد؛ اگرچه این شایعات رسما تأیید نشد و بعدا دیدارهایی نیز میان آن‌ها صورت گرفت.
پیش‌بینی می‌شد سفر اخیر مایک پومپئو به کابل به این بن‌بست پایان دهد و سناریوی ۲۰۱۴ بار دیگر تکرار شود؛ اما علیرغم همه انتظارها این اتفاق نیافتاد.
آقای پومپئو در بازگشت از کابل، تهدید کرد که امریکا یک میلیارد دالر از کمک‌هایش را به کابل، قطع می‌کند و افزون بر این، اقدامات دیگری را نیز به دلیل عدم سازش میان دو رهبر مدعی ریاست جمهوری و تشکیل دولت‌های موازی، روی دست می‌گیرد.
ظاهرا تهدید آقای پومپئو در حال اثر کردن است؛ زیرا عبدالله عبدالله به تازگی گفت که امریکا با کاهش یک میلیاردی کمک‌هایش «یک پیام واضح و روشن داده» است.
او خواستار «گفتگو و حل بحران سیاسی» شده‌است.
عبدالله همچنین از جلساتش با مایک پومپئو یاد کرد و گفت که آقای پومپئو «به قصد میانجی‌گری نیامد»؛ بلکه خواست «برای حل فوری بحران سیاسی جدا تاکید کند».
همچنین آقای عبدالله گفت که پومپئو از او و آقای غنی خواسته که خودشان راه حل پیدا کنند: «طریق و روش‌اش را به ما گذاشتند».
آقای عبدالله گفت قطع کمک یک میلیاردی امریکا در پی ناخشنودی مایک پومپئو بود که به گفته او «با جواب رد مواجه شد».
اما آقای عبدالله می‌گوید کاهش کمک‌های امریکا بخش‌های مختلف از جمله صحت و انرژی را متضرر می‌سازد که «عواقب‌اش قابل جبران نیست».
آقای عبدالله گفت که باید «با کمال انعطاف‌پذیری یک راه حل پیدا کنیم»؛ اما تاکید کرد که «از طرف مقابل هیچ نوع انعطاف ندیدیم».
مطالب مرتبط:
- جمهوری دو دولتی؛ سرانجام چه می‌شود؟
- دو دولت در یک پایتخت؛ تعلیق منافع ملی در جنگ قدرت عبدالله و غنی
- افغانستان به کدام سو می‌رود؟
- بن‌بست کابل، شکست واشنگتن
فحوای کلام آقای عبدالله نشان می‌دهد که او عمیقا تحت تأثیر تهدید امریکا قرار گرفته و در حال آمادگی برای عقب‌نشینی از مواضع سخت‌گیرانه اولیه‌اش در سازش با اشرف‌غنی است.
آقای عبدالله اما در عین حال، سعی می‌کند که با تأکید بر گفتگو و یافتن یک راه حل برای عبور از بحران سیاسی کنونی، مسؤولیت تاریخی ناشی از عواقب ویرانگر این تنش را بر گردن رقیب بیاندازد و نشان دهد که او آماده گفتگو برای گذر از بحران بود؛ اما حریف، «انعطاف نشان نداد».
صرف نظر از این‌که در نهایت چه اتفاقی خواهد افتاد و بحران سیاسی کنونی، چگونه حل خواهد شد، واقعیت این است که آقای عبدالله عملا از موضع پیشین خود عقب‌نشینی کرده‌است. او که خود را پیروز بلامنازع انتخابات می‌دانست و تصریح می‌کرد که حتی اگر قطعه قطعه شود از رأی مردم و حق آن‌ها نخواهد گذشت، اکنون آماده است تا تن به سازشی دهد که فرجام آن چیزی جز تکرار سناریوی ۲۰۱۴ و چه بسا بدتر از آن نیست.
آقای عبدالله همچنین در حال نقض عهد مؤکد خویش است که گفته‌بود تحت هیچ شرایطی با اشرف‌غنی در یک دولت ائتلافی، کار نخواهد کرد.
با این‌همه، نکته مثبت و امیدبخش ماجرا این است که تنش در حال فروکش‌کردن است و دوطرف اندک‌اندک به این نتیجه می‌رسند که جز سازش و صلح، راهی برای ادامه ایده دو دولت موازی وجود ندارد.
